Soru: Engelli olarak 0 km. araç alırken Katma Değer Vergisi (KDV) ödeyecek miyim?

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 17. Maddesi Diğer İstisnalar konulu 4. Bendine göre, engellilerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programları katma değer vergisinden istisnadır.

Maliye Bakanlığı tarafından 11 Temmuz 2008 Tarih ve 26933 sayılı Resmi Gazete yayınlanan 110 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile bu konuda açıklamalar yapılmıştır. Buna göre, münhasıran özürlülerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamlarında kullanmaları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç (örneğin görme özürlülerin kullandıkları baston, yazı makinesi, kabartma klavye; ortopedik özürlülerin kullandıkları tekerlekli sandalye, ortez-protez gibi cihaz ve araçlar) ile özel bilgisayar programları istisna kapsamında kabul edilmektedir.

Ancak söz konusu tebliğde, binek otomobil ile diğer nakil vasıtaları istisna kapsamındaki "araç-gereç" olarak değerlendirilmemektedir. Fakat bu bağlamda yapılan uygulamalar idari yargı davalarına konu edilebilmektedir. Bu konuda, Adana Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen bir karar örnek teşkil etmektedir.

Adana Bölge İdare Mahkemesi, 13.04.2010 gün ve E:2010/1658, K:2010/1721 kararı ile 5378 sayılı “Engelliler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna” atıfta bulunarak, engeline göre tadilat yapılarak alınan aracın 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 17/4-s maddesinde sözü edilen "araç-gereç" kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine hükmetmiştir.

Bu kapsamda engeline göre tadilat yapılarak yeni (0 km.) araç alırken yapılan KDV ödemesinin, ilgili vergi dairesine dilekçe ile müracaat edilerek geri istenmesi gerekmektedir. Ret cevabı verilmesi durumunda zaman aşımı dolmadan (en geç 1 ay içerisinde) ilgili vergi mahkemesine dava açılması gerekmektedir. (Dilekçede fatura bilgileri, araç özellikleri, ödenen katma değer vergisi miktarı, TC. no, adres, ödemenin geri yapılacağı adınıza açılmış banka hesap no bilgileri ile ekinde sağlık kurulu raporu, varsa yargı kararı örnekleri, diğer tertibat proje belgeleri, H sınıfı ehliyet vs. mutlaka yer almalıdır. Mahkeme dilekçesinde vergi dairesi red yazısı da olmalıdır.)

Soru; Engellilere karşı istismar içeren yayınlar karşısında vatandaş olarak başvurabileceğim bir mercii var mıdır?

Evet vardır. 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanununun yayın ilkeleri konulu 8. Maddesi gereği, hiçbir yayın, çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar içeremez ve şiddeti teşvik edemez.

Çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar içeren ve şiddeti teşvik eden yayınlar yapan medya hizmet sağlayıcılarına Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından idari yaptırımlar uygulanır. Öncelikle uyarı şeklinde yapılan idari yaptırım, uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı hâlinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.

ALO RTÜK 444 1 178 telefon hattı veya http://www.rtuk.org.tr/sayfalar/GorusOneri.aspx sayfasındaki formu doldurarak, 7 gün 24 saat şikâyet ve öneride bulunabilirsiniz.

Soru: İkamet ettiğim apartmanda engel durumuma göre değişiklik yaptırabilir miyim?

Kat mülkiyeti yasasına tabi olan apartman, site vb. konutlarda yaşayan engelli kişiler, engellilerin ulaşımı ve kullanımına uygun olmayan yapıların uygun şekle getirilmesine yönelik proje değişiklik talebinde bulunabilmektedirler.

Yapının güvenliğini tehlikeye sokmayacak şekilde, engellinin ihtiyaç duyduğu fiziksel ve mimari değişiklik talepleri 634 Sayılı Kat mülkiyeti yasasının 42. Maddesine göre yapılmaktadır. Engellilerin yaşamı için zorunluluk göstermesi hâlinde, proje tadili kat maliklerinin en geç üç ay içerisinde yapacağı toplantıda görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanır.

Toplantının belirlenen süre içerisinde yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda, ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir, “Yapılarda Engellilerin Kullanımına Yönelik Proje Tadili Komisyonları Teşkili, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile kurulan komisyondan alınacak rapora istinaden ilgili mercilerden alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır.

Tadilat projeleri İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle, engellilerle ilgili Türk Standartlarına uygun olarak yapılır.

Bu işlerin giderleri, yeniliklerden faydalananlar tarafından, faydalanma oranına göre, ödenir. Örneğin rampa, asansör vb. tadilatlardan bütün kat malikleri faydalanacağından yapılan tadilat faydalanma oranı çerçevesinde diğer kat maliklerinden talep edilebilir. Ancak eğer tadilat sonrasında bu değişiklikten tek yararlanacak olan engelliyse yani tadilat çok özel değişiklik yapıp sadece engellinin yaşadığı daireye ulaşımda bir kolaylık sağlamışsa, tadilat yaptıran engellinin tadilattan sonra yapılan masrafı her dairenin faydalanma oranına bölüp onlardan talep edemez.

Proje değişikliği için başvuru yeri; belediye ve mücavir alan sınırları içinde yapının bulunduğu yerin belediyesi, dışında ise il özel idaresi müdürlüğüdür. Başvuru, kat maliki veya vekili tarafından yapılır. Vekâletname ile kat maliki adına işlem yapılabilir.

İstenen Belgeler:

Başvuru dilekçesi

Proje değişikliği istenen yere ilişkin onaylı mimari proje,

Engellinin talebinin reddedildiğine ilişkin kararın bir örneği,

Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe göre alınmış sağlık kurulu raporu eklenir.